Akademîsyen, rojnameger û nivîskarê navdar ê Tirkiyê Cengîz Çandar derbarê hilbijartinên Tirkiyê de got: “Ji bo bidestxistina hilbijartinan, şerê li dijî Kurdan rêya herî hêsan û bilez e ji bo komkirina raya netewî ya Tirk.”

Cengiz Çandar diyar kir ku hilbijartinên bên yên Tirkiyê ji bo Serokomarê Tirkiyê Recep Tayyip Erdogan hilbijartinek girîng e, lewra dibe ku hewcedariya wî bi dengên Kurdan ên ku bi HDPê re winda kirine hebe.

Çandar diyar dike ku eger heye vê carê AK Partî di hilbijartinan de bi ser nekeve.

11emîn Konferansa Salane ya Enstîtûya Lêkolînên Rojhilata Navîn a Tirkiyê li Washingtona paytexta Amerikayê roja Înê 16ê Kanûna 2022ê hat sazkirin.

Rojnameger û nivîskarê Tirkiyê Cengîz Çandar li wê derê bersiva pirsên Peyamnêrê Rûdawê Diyar Kurde da.

Rûdaw: Hûn di hilbijartinên bê de peywendiyên Kurd û AKPê çawa dibînin, gelo dê di navbera HDP û AKPê de diyalog çêbibe?

Cengiz Çandar: Ez wisa nafikirim, lê hin texmîn hene ku dibe çêbibin. Li gorî cewherê Erdogan, ev hilbijartin dê ji bo Erdogan bibe hilbijartinek girîng, lewra dibe ku hewcedariya wî bi dengên Kurdan ên ku bi HDPê re winda kirine hebe, lê em rast bin. Hejmar gelek in, heta niha 16 hezar HDPyî hatine girtin, 5 hezar ji wan hatine cezakirin, hevserokê wan Selahattîn Demîrtaş jî di nav de, şaredarên wan ji wezîfeyê hatine girtin û avêtine girtîgehê. Ji ber vê yekê dema ku hilbijartin nêzîk dibin û hûn dixwazin bi HDPê re diyalogeke cidî bidin destpêkirin, bêyî ku van pirsgirêkan çareser bikin û hemû HDPyî û serokên wan ên wek Demirtaş ji zindanê derxin, çawa dikarin van gotûbêjan bikin? Çima bi HDPê re dikevin nava pêvajoyê?

Rûdaw:  Eger HDP siyaseta xwe ya derbarê hikûmetê de û tiştên ku li Tirkiyê diqewimin neguhere, gelo em dê pêşîlêgirtina li HDPê beriya hilbijartinan bibînin?

Cengiz Çandar: Em nikarin bibêjin ji ber ku ev îhtîmal e, lê HDP ji bo qedexekirinê bi kar aniye, mebesta min partiyên siyasî yên berê ye, me navên wan jî ji bîr kiriye, lewma ger HDP were qedexekirin jî, dibe ku ev yek pêk neyê, lê em wisa bifikirin. Ew dikarin heta hilbijartinên nû bi navekî nû derkevin pêş.

Rûdaw: Gelo em di vê hilbijartinê de ti guhertinên siyasî û sîstemî li Tirkiyê dibînin? Gelo hêviyek heye ku AKP di vê hilbijartinê de têk biçe?

Cengiz Çandar: Ev îhtimalek e, lê ew pirsek girîng û bersivek dijwar e, û em bi rastî ji bersivê kêfxweş in.

Rûdaw: Gelo AKP di hilbijartinan de têkçûna xwe qebûl dike?

Cengiz Çandar: Ev pirseke din e.

Rûdaw: Nêrîna te li ser vê yekê çi ye?

Cengiz Çandar: Ew bi rêjeya dengan ve girêdayî ye. Eger weke ku di panela îro de hat nîqaşkirin, yanî ji sedî 55 heta ji sedî 45 winda bike, nikarin tiştekî bikin û divê biçin. Lê em nizanin eger mûxalefet ji sedî 51 û birêz Erdogan ji sedî 49 bidest bixin dê çi bibe.

 Rûdaw: Ez dizanim ku wextê we zêde nîne, lê ez dixwazim li ser peywendiyên di navbera Hikûmeta Herêma Kurdistanê û Tirkiyê de ji we bipirsim.

Cengiz Çandar: Ez tercîh dikim ku bersiva vê pirsê nekim. Dema ez dibêjim ez naxwazim bersiva wê pirsê bidim, ev bi serê xwe bersivek e.

Rûdaw: Ez fêm dikim, pirsek li ser êrîşa artêşa Tirk a li ser Bakur û Rojhilatê Sûriyê, çima Tirkiye di vê demê de wiha dike, we got ku ew li Kobanî dinêrin.

Cengiz Çandar: Her tişt ji bo hilbijartinan e ku bandorê li raya netewî bike. Ji bo bidestxistina hilbijartinan, şerê li dijî Kurdan rêya herî hêsan û bilez e ji bo komkirina raya netewî ya Tirk. Ya din jî rasterast bi hilbijartina birêz Erdogan ve girêdayî ye.

Rûdaw: Li gorî we ev dê bibe alîkar ku Erdogan demeke dirêj li ser desthilatdariyê bimîne û her carê êrîş bike?

Cengiz Çandar: Dibe ku ji ber vê sedemê hilbijartinê winda bike.

Çavkanî : Rudaw