Dêrsim de cinîyî vera polîtîkaya asîmîlasyonî wayîrê kultur, xoza û bawerîya xo vejîyenê, rayberîya rîtuelanê menga Xizirî vejîyenê. Cinîyanê Dêrsimî emser zî seba haştî û aramîye dûayî kerdî.

Menga Xizirî dest pêkerd.  Dêrsim de cinîyî vera polîtîkaya asîmîlasyonî wayîrê kultur, xoza û bawerîya xo vejîyenê, rayberîya rîtuelanê menga Xizirî vejîyenê. Cinîyanê Dêrsimî emser zî seba haştî û aramîye dûayî kerdî.

Fatma Gulera 63 serre da zanayene ke cinîyî menga Xizirî de reya verên şinê awa Xizirî gênê. Fatma vat: ''Ciwanîya mi de ma kerdêne ke şorê her kesî ra ver awa Xizirî bîyarê. Ma wela adirî deverdayêne keyeyî, dewarê xo seba bereketî berdêne teber.  Roja îneyî zî ma qurbanê xo sere birnayêne û vila kerdêne ke wa Xizir kerametê xo bimojno. Ma nas, dost û cîrananê xo rê loqmayî vila kerdêne. Ez her serre menga Xizirî wina fîraz kena. Ma kenê ke ciwanê ma zî nê çîyan bimusê û bikerê.'' 

Fîdane Genç zî ana ziwan ke ê pêro rîtuelanê menga Xizirî kenê. Fîdane vat: ''Ez bi serran Îzmîr de ciwîyaya. Uca de zî ma nîyazê xo vila kerdêne. Nê kulturî sayê cinîyan de gandar ê. Ma wayîrê xoza û heywanan vejîyenê. Çunke nê erjê ma yê. Eke xoza çinba merdimîye zî çin bena. Coka ganî ma wayîrê kultur û erjanê xo vejîyê. Ez çade bena wa biba her serre gavutê xo pewjena. Ma wazenê Xizir wa bêro keyeyê ma, hetkarîya feqîran bikero, dişmenî wa ma ra dûrî vindero û haştîye bêra.''