Navenda Nûçeyan- Cureyekî qehweyan ku berî avabûna Komara Tirk hebû û bi nasnameya kurdan bû, piştî avabûna dewleta Tirk hate înkarkirin. Qehweya Kurdan ku îro navê wê kirine ‘qehweya menengiçê (qehweya kizwanan)’ li Amed, Semsûr, Mêrdîn û Êlihê dihate hilberandin, Osmanî lê xwedî derketin û despêka sedsala 20’an li Ewropa û gelek deverên cîhanê firotin.

Divê mirov qehweya kizwanan bi wê qehweyê re tevlîhev neke, ku tê gotin bi eslê xwe ji Etîyopyayê ye, cara pêşî li Yemenê hatîye çêkirin û bi erebî jê re ‘Elqahwah’ tê gotin.

Qehweya Kurdan di navbera salên 1830 û 1930’î de li Fransayê bi navê ‘Chicorée au Kurde’ hate firotin. Piştî ku dewleta Tirk hate damezirandin, hilberandina ‘Chicorée au Kurde’ hate rawestandin û navê wê kirine ‘Qehweya Tirkan’.

Ev kevneşopîya qehweyê û çanda wê 2013’yan bi navê ‘Qehweya Tirkan’ kete nav Lîsteya Mîrateyên Siruştî ya Navneteweyî ya UNESCO’yê. Yanî UNESCO jî şirîkê vê dizî û xapê ye.

Di qehwa kizwanan de kafeîn tune. Li ser etîketa wê ya ku destpêka sedsalê li Fransayê dihate firotin wêneyê şervanekî kurd heye. Ji qehweya kurdan a ku li Fransayê dihate hilberandin tenê etîketa wê maye. Ew etîket hê jî li ser înternetê bi temsîla çand û hilberandina serdemê tê firotin.

Çavkanî: Yenî Ozgur Polîtîka