Siddik Bozarslan

TÊDAYÎYA DESPÊKA PIRTÛKA XEBERAN

EŞKERAKIRIN Û PESINDANA NAVAN Û ESERAN

Bİ AWAYÊ 

MİKURÎ Û ÎQRARA Bİ NEÇARÎ Û XİYALŞİKESTİNÊ

BİRYARA GOTINÊ DİGEL UZURXWESTİNÊ

Meygêr, wê qedeha di rengê asîman da dagire

 ji wê meya ku wek gîyanê ebedî yê nemir e

da ku em gavek, teze bikin mejîyê gîyan

bi wê meya ku dide gîyanan jîyan 

Meygêr, tu birêje qedeha şîn 

ava ku dil bîna dike, dike tiştbîn

Têrav bike vî dilê min ê xemgîn

û bêhiş bike vî aqilê min ê dîn

Meygêr, berde qedeha ji cewher

wê şîreya guvaşgeha paqij a wek Kewser

Wê meya wek lalê ron û wek yaqûtê helandî

wê xweşava wek mirarîyan, wê meya wek xunava barandî

Zîpikên xweydanê yên wek mirarîyan birêje nav´ê

Yanî wê eraqa ku dişibe gulavê

dem dem bide destê meyperestan

kesên ku hinek ji dilê wan ketîye destan 

da ku qedeha dilan bê nexşkirin bi wê

civata kêf û şayîyê jî bê sazkirin û geşkirin bi wê  

Vê meclisa meyxuran tim û tim 

mest û serxweş bike, ji nû ve her tim 

                       *

Dibe ku ji feyza wê meyê ya bêdûwayî

dilopek ji min ra bibe alîkar, bi wî awayî 

Neş´eya qedeha meya zelandî ya wek xunavî

kêfa tirîyê rezê geş û têrtirî yê berçav   

Te´sîreka wisa bike li dilê min

geşî û xweşî peyda bibe li dilê min 

Yanî têkeve gîyanê min şewqek

heta ku bigîjê dilê min zewqek   

Û jibo nefsa min çêbibe te´sîr

û vebibe sîngê min ê xwedîdîtin û xwedîbîr 

Bibe nesîb jibo min pakbûn û safîbûna dilan   

û hevdeng bibim ez hingê digel bilbilan 

Teyra dilê min ê mirî bê firê û bifire

û bibe stranbêj, bê perde bistire 

Carna wek bilbilan binale

carna jî wek şalûlan bikale

”ah”an ku bişîne tim û tim wextê seheran 

digel bayê nerm ê hevrê, hevalê derd û kederan 

Sed pindikên dilan parçe bibin bi wan ”ah”an, bibişkifin

sosin jî bên ziman, ew jî bipeyivin

Zîpikên avîyê bibin histir û bi wan bigirîn sorgul

û ji înata hemî hevdeman ra bikenin bilbil biçin ji dilê xwe

                               *    

Meygêr, bide min şeraba gulreng

bê ku qanûn bide dengan û dawil bide deng 

da ku kargêrê ewletîyê û berpirsîyarê bajêr nebînin

kêfxweşî bicivin, çu xem nemînin     

têkilhevî derkevin û biçin ji dilê xemgîn û alûz

dîsa biguherim ez ji nû ve, peyvên xwe bikim têkûz  

bi meyê sermest bibim, bêjim gale-galên bêxêr

serxweş bibim, bêjim peyvên vala yên bêkêr     

Bê kêf ez neşêm çu tiştek bibêjim

Divê ez bêhiş bibim, da ku mirarîyan birêjim 

halxirab bibim, razan (tiştê ne eşkera) bidim der

bê ku bipeyivim, ji dilê xwe derxim gelek xeber

binêwirim ez binêwirim, eyn mîna neyê   

wek papaxanan bipeyivim ez, bi xêra wê meyê 

bila kifş bibin keramet ji min

û bixuyin meqamên bilind ji min 

şaxên mûsîkeyê, ji meqam û awayên dil bi awaz

gulistanê dagirin bi meqamên geweşt û şehnaz 

wek neyê ji kûrana dilê xwe bi aheng

bi sed awayî dengan bidim ez, wek saza çeng 

wek saza rebab, bê kemançe û keman

 deng bê ji dawila min, bê gopal û lêdan

stêra Zuhre (Venus) bila dengê meqamê uşşaq bibihîze

û li ser neh qatên asîmanan rabe reqsê, bileyîze  

saza dilê kul, bi têla xwe ya stûr û zirav

bila strana evîna Zînê û Memê lêde, wê evînê bike belav 

ez qalkirina xemên dil bikim çîrok, bikim efsane

Zînê û Memê bikim destik, bikim behane 

dengekî stranê yê wisa ji perdeyê derînim

Zînê û Memê ji nû ve sax bikim, vejînim 

Nexweşok û nesax ketine ew yar û evîndar 

îro wek hekîmekî jêhatî yê zanyar 

wan derman bikim ez, tedawî bikim

wan bêpiştgiran ji nû ve gîyanî bikim

Derdê dilê Memê cegerkul 

Zîna ku azar bikişîne ji kûrana dil 

Wê perdeya poşîkirî ya bi exlaqê xwe nûr   

wî bêgunehê ji îftîra û derewan dûr 

meşhûr bikim ez, bi terz û awayên tewira-tewir

da ku bên naskirin evîndar û evandîyên dilbir

bi awayekî wisa wan serfiraz bikim ez, û serbilind

 da ku bên temaşeyê dilbirên awirxweş ên rind

dilbir li Memê bikin girînê

evîndar jî bikenin bi derdê Zînê 

kêfxweş û dilşa bibin bi wan, kesên hevderd

xemgîn bibin û bikevin ”helwela”yê, kesên bêderd

                              * 

Kesên bi sîng û dilên xwe paqij û saf

 kesên xwîpak, mirovên xwedîînsaf 

da ku hemî qenc bibînin, jibo min bêjin ”aferîn”

û bêjin ku ”bi qencî hatîye berhevkirin û nivîsîn” 

Kesên ji celeba ”evandîyên Xwedê”, ku hatine guhartin

herçîyên ku ji berê ve bûne ”Xwedêevîn”, hatine bijartin 

da bên û li vê çîrokê bikin guhdarî

demek xweş pê mijûl bikin, ji bîr bikin tiştên dî 

hinek guhdarî bikin ji gîyan û dil

hinek jî bi wê xatir bixwazin ji dil

Lê belê ez hêvî dikim ji kesên zana û gîhîştî

ku şaşîyan negirin li şagirdên nûgîhîştî 

Ev pirtûk eger xirab e, eger qenc û dilkêş

kişndine min bi wê ra du sed azar û êş

Zarûkekî nûgîhîştî ye ev, fêkîyeka ter û teze ye

welew ku ne pir berçav e û ne pir bijare ye

Lê ez qet mefadar (îstîfade dike) nebûm ji çu rezan

heta ku li şaşîyên min bigerin, wek dizan 

Ev fîdana baxçeyê dilê min e, ji wir resîyaye

Masûm e, xwîpak e, zarûkê malê ye, li wir gîhaye 

Nûbar (fêkîya nûderketî) e ew eger şîrîn e û eger tal

di xwîyê zarûkan da ye, minal e minal 

Hêvîya min heye ji kesên fama, ji ehlê halan

ew xirab nekin van zarûkan, zişt(nerind) nîşan nedin van minalan

Ev fêkî welew ku ne gîhîştî û avdar e

Kurdî ye, ev qas bes e û li kar e

Ev zarûk welew ku ne nazenîn e 

nûbar e, bi min gelek şîrîn e 

Ev fêkî, welew ku ne pir tamxweş e  

ev zarûk bi min pir ezîz û cirxweş e 

Xweşdivî û evandî ye ew, çi guhar û çi cil

milkên min in, ne emanet in li ser mil   

Hemî peyvik û mane, hemî peyv û gotin

çi sazkirin û lêkanîna peyvan in, çi jî îşaret in 

Hemî çîrok, hemî mexsed û hemî babet

pesindan, tiştên bîrbirinê û yên ku tên gotin bi îşaret 

Awayê nivîsînê, mane, peyvik û salixdan  

 min qet deyn nekir yek jî ji wan 

Ew hemî dûwayîk û berên fikr û dîtinên me ne 

hemî keçên xama û nûbûk in, hemî bakîre ne

Xwedê, mede destê kesên avarê û rênebîn 

 vê rinda xweşik û bedew, nazdar û dilrevîn 

                           *

Hêvî ew e ji kesên zana û serwext û şareza

ku ew negirin li min çu şaşî û xeta 

Xirab û zişt nîşan nedin, lê wek kesên xîretkar

rast bikin şaşîyên min ew, car bi car 

Kesên gîhîştî perde davêjin ser şaşîyan, dibin perdepoş

Kesên xerezkar in ku şaşîyan eşkera dikin, bi gazî û coş

Hêvîya min ew e ji ehlê razan

 ku ew dê nekin bi min henek û tinazan 

Ez ne cewherfiroş im, lê ez çerçî me

Nehatime hînkirin û gîhandin ez, xwegîhandî me

Ez kurd im, çîyayî me û kenarî

van çend peyvên min ên Kurdewarî 

Îmza bikin ji kerema xwe, bi qencîkarî

û bi guhê însafê li wan bikin guhdarî 

Kesên xerezkar jî ku guhdarî bikin û binêrin

eger qusûrên min hebin, bila li min veşêrin 

Bila ava rûyê hozên nerêjin

Eger mimkun e, bila ew yeka qenc bêjin 

Bila li şaşî û xeletîyên min nemînin ecêbmayî û şaş

Bila jibo xatir li ser wan biaxifin, bidin wan maneyên baş (1)