Enwer Yilmaz

Welatê ma de polîsan û çawişan rê her tewir sûc serbest o. Tewr peynî ma şahîd bîyê ke çawişêko pispor kênayêk rê tecawuz kerd, bi sebebê merdişê aye û nika serbest o û mîyanê ma de yo. Çunke no welat de edelet çin yo!

Çend rojîyo ke ma şahîd benî ke eskerêkê Tirkan bi nameyê Musa Orhan Batman de kênayêka 18 serrî rê tecawuz kerdo. Kêna rîyê ey ra teşebûsê întîxarî kerd. Xeylî wext nêweşxane de mend û badê cû wefat kerd. Kêna peyê xo de mektubêk verda. Mektub de nêmeyê tecawuzkarî aşkere kerd. Tecawuzkar bibi sebebê merdişê aye. Hem tecawuzkar hem zî kiştox bi Musa Orhan.

Aşma verêne zî Şirnex de çawişo pispor A.A  semedo ke tutêka 13 serrî tacîz kerd ame tespîtkerdiş. La o zî dima ra serbest amebi veradayîş. Musa Orhano ke tecawuzê Îpek Er kerd zî nika serbest o û mîyanê ma de yo.

Ez bineyke na hedîse bîyarî şima vîr û dima ra fikrê xo vajî. Batman de kênaya ciwane Î.E. ke çawişo pispor Mûsa Orhan ci rê tecawuz kerdbi 16’ê Temmuze de kerd ke xo bikişo, Dima ra nêweşxaneyo ke tede tedawî dîyêne de merd.

Î.E. roja ke teşebûsê întîxarî kerd, peyê xo de mektubêk verda û mektubî de vatbî ‘ Çawişo pispor Mûsa Orhan mi rê tecawuz kerdo.’ Naye ser keyeyê Î.E. gerreyê çawişê pisporî kerd û çawiş ame tepiştene. La dima ra amebi veradayîş.

Dima ra Musa Orhan razînêbîyayîşê şarî û medyaya sosyale ser ra semedo ke reaksîyonî zêde bîyî 19ê Tebaxe de amebi tepiştiş.

Musa Orhano tewcawuzkar erşawîyabi hepisxane. La ewro ma pêhesyayê ke tecawuzkar serbest ameyo veradayîş. Mehkema de vato “Semedo ke ez serxoş bîya mi aye rê tecawuz kerd.”

Gelo no welat de serxoşan rê her çî serbest o? Eke ma biewnî na xebere û qebûl bikî, eke merdim no welat de “serxoş” bo ci rê her çî serbest o.

A bîne zî ma ewnêne ke çi çawiş beno polis beno wexto ke wazîfedarê dewlete yewe rê tecawiz bikî, tacîz bikî û îşkence bikî înan rê nê çîyî serbest ê. Ceza nêdîyena înan, dewlete rik kena û înan pawena.

Dima ra zî semedê nê sûcan vernîya polis û çawişan abena. Xora xo bi xo vanê “O kî dewlete ma nêerzena hepisxane” Xora kesê ke înan rê tecawuz beno Kurd ê. Semedo ke Kurd ê sûcdar ê bi xo yê!

Wexto ke merdim fikrîyeno nêzano se vajo. Hende bêedeletî û neheqî rê merdim se vajo! Erdê ma ame parçekerdiş, parekerdiş. Şarê ma feqîr û bindest o. Nê kerdênê wazîfedaranê dewlete zî yenê ser û şarê ma rê sey “heywanan” muamele beno.

Îdarekarê dewlete, êyê ke dewlete îdare kenê, eke gina înan ro, gina dîn û tirkitîya înan ro caran benê sey gêjan. Hetê huqûqî ra çi îcab biko kenê. Behsê edeletî, seypêyî, hukumkarîya xo kenê. La wexto ke Kurdistan de çîyêko pîs beno, însanetî mirena, benê sey ker û lalan. Xemê înan de nîyo. Kam merd, kam kişya, kam întîxar kerd, kame rastê tecawizî, tacîzî amey…

Na mesela gorê mi zaf muhîm a û gere ma Kurdî ser o sereyê xo bidejne. Çawişê pisporî û polîsî wexto ke welatê ma de sûcanê giranan kenê, nênê muhakemekerdiş, eke bêrê muhakemekerdiş zî yan ceza nêgêne, yan zî dewayê înan bi serran dewam kenê û badê dosyaya înan yena qefilnayîş.

Na zî hetêk ra politikaya çînkerdişî û qijfînayîşî ya. Yanê dewlete vana, wazîfedarê mi çi keno wa biko ez ey nêerzena. Şima Kurd ê, şima her çî heq kenê, wa çime şima vejîyo.

Dewletanê dîktatoryalan de wînasî çîyî estî û benî. La no welat de vera Kurdan polîtîkayê dîktatoryalî falîyet de yê. Na hedîse zî ena mojnena ma. Polis, qorîcî û çawişan rê her çî sebest o. Şar hîç o. Ê wayîrê şarî yê. Hukmê înan vêreno. Ê qanûnanê medenîyan yan zî şarî ney. Şar sey koleyê înan o.

Beno ke wîna vînenê, la şarî esas de koletî qebûl nêkenê û peynîya peynî de heqê xo zaliman ra gênê. Pîlanê ma bîlasebeb nêvato. “Heqê biza kole, biza qiloçine ra yeno girewtiş.”