Evîn
Min guh da dilê xakê,
behsa dildariya xwe û baranê bo min kir.
Min guh da dilê avê,
behsa evîna xwe û kaniyan bo min kir.
Min guh da dilê darê,
behsa evîna xwe û pelan kir.
Dema min guh da dilê yara xwe,
Behsa serbestiyê bo min kir.
Firat
Çemê Firatê,
gelek caran bêhn çikayî,
tê û li ba min dirûne.
Dest bi ser riha şepolane ve dibe,
û dibêje:
Helbestan birêse!
Ava dilê min û helbest in,
ku qet hejaran ji bîr nakin.
Mêvandarî
Baran bû mêvanê
oda min.
Gava çû,
li şûna xwe,
gulek bo min hişt.
Roj bû mêvanê
oda min.
Gava çû,
li şûna xwe,
neynikeka biçûk bo min hişt.
Dar bû mêvanê
oda min.
Gava çû,
li şûna xwe,
şaneyek bo min hişt.
Û dema tu,
ey keça ciwan,
bûyî mêvanê oda min,
te li gel xwe,
gul û neynik û şane birin.
Lê li şûna xwe,
te helbesteka pir nazik
bo min hişt.
Mala min
Îşev hemû çira geş in,
lê mala min her tarî ye.
Çima tu ne vegeriyayî?
Îşev hemû çira vemirî ne,
lê mala min ronî ye.
Ma tu vegeriyayî?
Bizane
Ger heyv ji te ciwantir bûye,
min qet hez ji te nedikir.
Ger dengê mûzîkê,
ji yê te xweştir bûye,
min ticaran guhrdarî te nedikir.
Ger bejna sulavê,
ji ya te naziktir û rindtir bûye,
min qet temaşe te nedikir.
Eger bêhna bexçe
ji ya te xweştir bûye,
min qet tu bêhn nedkikirî.
Û ger li helbestên min bipirsî
bizane, ger ne mîna te ciwanbûne,
min ew qet nedinvîsîn!.
Eger..
Eger ji helbestên min,
gulan derînî,
ji çar demsalên min, yek dimire.
Eger yarê derînî,
dido dimirin.
Eger nan derînî,
sisê dimirin.
Eger azadiyê derînî,
sala min dimire,
û ez jî pê re.
Daxwaz
Min dixwest hespek bûme,
lê bi mercê ku siwarê min aşiq bûye.
Min dixwest neynikeka bilind bûme,
lê bi mercê ku di oda jeneka ciwan de bûme.
Min dixwest bexçegulekî sor bûme,
lê bi mercê ku di roja "Valentine" de,
pêşkêşî yarê bihatime kirin.
Min dixwest nanek bûme,
lê bi mercê ku bibûme taştê,
jibo jineka birçî.
Min dixwest rûbarek bûme,
lê bi mercê ku di nava Silêmanî de biçûme
Û herî dawî,
bê hîç mercek,
min dixwest te hembez bikim
û bere edî mirin bihate.
Perperîk
Xeman mexwe...perperîkê
Temenê te pir korte, lê...xeman mexwe
Ew jiyana ku tu,
di vê kurtedemê de didî helbestan,
emrê Nûh nedaye wan.
Ala
Pêş alayê,
ez azadiyê bo rengên wê dixwazim.
Berî sirûdê,
ez serbrstiyê bo peyvên wê dixwazim.
Berî radio,
ez rizgariyê bo hemû dengan dixwazim.
Berî TV,
ez serxwebûnê bo herkesî dixwazim.
Lê berî hemû van tiştan
ez:
zembîlek bo nan,
denek bo avê,
çirayek bo dîwar,
kirasek bo belengazên
welatê xwe yê tazî
dixwazim.
Li welatê min
Li welatê min
Rojname lal jidayik dibin
Radio k'er jidayik dibin
Tevizyon kor jidayik dibin
Li welatê min..
Tiştê seyr li welatê min
Ewan ên sax jidayik dibin
Wan lal dikin û dikujin
Wan k'er dikin û dikujin
Wan kor dikin û dikujin
Li welatê min!
Baran
Her ku baran dibare,
ez dertêm
û çend se'etan xwe didim ber
dibêm, belkî vê carê,
ev baran
bêhna barana
Ezmer û Gwîje jê bê.(1)
Cejnek
Ewrên li ba me
Ne weke ewrên ti derane.
Dema dadkevin û dibarin
ava çavên çar xortan didizin.
Xaka me
Ne weke ti xakane
dilê wê yeke
lê bi çar xaçan tê lidarxistin.
Dayika me
Ne weke ti dayikane
bi yek carê
çar caran cegerê wê disoje.
Her yek ji me
çar caran tê kuştin.
Jibo wê
roja ahenga xwina me
em çar cejnan
dikin yek.(2)
Roman
Rinda min,
ew romana min da te
û piştî xwendina wê te
li min vegerand
min xiste pirtûkxane xwe ya biçûk.
Hemû kurteçîrok
li dora wê civiyan.
Wê jî serpêhatiya
seyrana çend rojan
li gel çavên te bo wan rist
û
got:
Ew keça şêrîn
hez ji çîrokên weke min
dirêj dike.
Kurteçîrokan naxwêne.
Piştî demekê,
hemû kurteçîrok,
jibo xatirê çavên te
yek bi yek
bûne roman.
Pîvan
Dîrok hat û
bejna xwe da ber bejna
xemên te.
Bi du tiliyan
xemên te dirêjtir bûn.
Dema deriya xwest
kurahiya xwe
bi ya birînên te re
bipîve,
hewar kir û
hindek ma bû
di nav wan de
bixeniqe.
Dayik
Hemû av pîroz in,
lê ji hemûyan pîroztir
ava ku têhna morovekî tî
dişkîne.
Hemû jinên li dor min
Delal in
lê ji hemûyan bêtir
ez hez ji dayike xwe dikim.
* Ev helbest ji dîwana helbestvanê kurdê mezin Şêrko Bêkes (1940- 2013) ya bi navê "Le çawî ziriyan de" hatine helbijartin.
1. Ezmer û Gwîje navên du çiyayên Kurdistanê ne.
2. hijamara 4, sîmbola herçar beşên Kurdistanê ye
*''Kurmancîkirin: Ednan Bedreddîn.