"Cumhûriyetê Tirkiyey Dêrsim îşxal kerd û sî sî sero nêverday"

4ê Gulanî 80 serra ya destpakerdişê tarîxê resmî ê qirkerdişê Dêrsimî yo

Roja 4ê gulanî 80 serran ra ver bi tesdiqkerdişê M. K. Ataturk û F. Çakmakî , semedê (qandê) wertera werzanayişê miletê, qerarê hicûmkerdena eskerî ame dayen. Bi nê ”Qerarê Heyeta Wazaretî a Tevgera Tenqîl ê Dêrsimî” ki 4ê Gulana 1937i di amebi dayiş, 12ê Gulana 1937i di qûwetê eskerî ê Cumhûriyetê Tirkiyey Dêrsim îşxal kerd û sî sî sero nêverday.

Nê qerarî di ”lazimo şarê herêmi (mintiqa) qandê neqilkerdişê cayên do bîn, bêro komkerdiş, ” No operasyonê komkerdişî do berzo dewan ser û hem çekan (sîlehan) komkero û hem jî bi nê firsendî ya kesê ku amayê komkerdiş neqil (sirgûn) bikero”. Fina nê qerarî di yeno vatiş ki: Heke ma qîmê xo tenya bi hicûmî biyarê do çimeyê serewerzanayişî cayê xo di bimanê. Cora jî lazimo ma kesê ki sîleh bi kar ardê cadi û ebediyen werte ra werzanê, dewan bi temamey bixilnê û malbatanê înan berê dûrî.

Na jew aşkere ya ki semedê bawerî û nasnameya ci, werte ra werzanayişê miletê yo.

Dewleta Tirk, verê her çî dest bi bêçek (bêsileh) kerdena şarî kerd. Bi nameyê waştişê eskerey, qismên do gird ê şarî berdî eskerey û dima jî kesê ki şenê rêbereya şarî bikerê, vatena înan pere kena û bi îtibarê, tewlê malbatanê înan qandê sirgûn kerdeni heme arêday pêser. Qandê ki têkiliya înan bi temamey bêro birnayiş ê sirgûnê şaran (bajaran) ê Tirkiyey ê ciyay kerdî û ”iqametê mecbûrî” day înan. Nay ra dima operasyonê Qirkerdişê (îmhakerdişê) Dêrsimî dest pa kerd. Bê ki ferq bifînê înan miyan heme şarê Dêrsimî qir kerdî. Mudurê emniyetê Meletî (Malatya) ê wextî I. Sabri Çaglayangilî îtiraf kerd bi ki gedey (qeç) û cenî ê ki no zilm ra reyay bî û remay bî mixaran (şikeftan) bi ”axûyê (jahrê) merran” amey qirkerden. Keyney û ceniyanê Dêrsimî qandê ki no zilmî ra bireyê xo kerreyanê berzan ra eştî awa Mûnzûrî miyan. Eskeran tayn gedeyê ki sêwî mendî bî xo di berdî şaranê bînan û ê ze miletê do bîn gird kerdî.

Qirkerdena Dêrsimî, qirkerdişê miletanê xeyrîmuslîman dima, berdewameya siyasetê werte ra werzanayişê miletê Kurdî yo. Na yewi serra 1921î di bi şiknayişê Serehewadayişê Qoçgîrî ya dest pakerd û serra 1937-1938in di bi qirkerdişê Dêrsimî ya peyniya ci amê. Ze ki di qerarname di yeno vatiş heme ca û warê xoverdayişê şarê Kurdistanî jew bi jew amay îmhakerden.

Semedê sûcê ki vera şarê Dêrsimî û Kurdistanî kerdo, çiyo ki dewlet bikero o yo ki uzrê xo biwazo û gamanê lazimî ê na raştey berzo. Dewlet şena bi destnîşankerdişê cayê mezelanê serokanê tevgera Şêx Seîd, Seyid Riza û ê bînî ki heta nika amayê nimiten, dest pakero.

80 serre ya qirkerdişê Dêrsimî di ma qirkerdişanê vera miletê Kurdistanî bi nefret protesto kenê û ma sehîdanê xo vero bi giramey (hurmet) sereyê xo war kenê.

Ma ze PAK finê da bîn vanê ki ray ra şiyayişê ma ê azadî di heta ki ma heme heqanê şarê xo bigîrê, ma do bi qerardarey raya xo dewam kerê.
4.05.2017
Buroyê Çapkerdiş û înformasyonî ê Partîya Azadîya Kurdistanî(PAK)